റോബർട്ട് ഗ്രബ്സ് (Robert Grubbs) 1942 - 2021
കാൽടെക്കിലെ വിക്ടർ ആൻഡ് എലിസബത്ത് അറ്റ്കിൻസ് കെമിസ്ട്രി പ്രൊഫസറായ റോബർട്ട് ഗ്രബ്സ് 2021 ഡിസംബർ 19-ന് അന്തരിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന് 79 വയസ്സായിരുന്നു.
ഓർഗാനിക് സിന്തസിസിൽ Metathesis രീതി വികസിപ്പിച്ചതിന് 2005 ലെ രസതന്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനത്തിന്റെ സഹ-ജേതാവായിരുന്നു ഗ്രബ്സ്. "സ്ഥലങ്ങൾ മാറ്റുക" എന്നർത്ഥം വരുന്ന Metathesis - പ്രത്യേക കാറ്റലിസ്റ്റുകളുടെ സഹായത്തോടെയുള്ള ഒരു രാസപ്രവർത്തനമാണ്. അതിൽ കാർബൺ ആറ്റങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ഡബിൾ ബോണ്ടുകൾ തകരുകയും പ്രത്യേക രാസഗ്രൂപ്പുകളെ സ്ഥലങ്ങൾ മാറ്റുന്നതിന് കാരണമാകുന്ന തരത്തിൽ പുനർനിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ രീതിയിൽ, തന്മാത്രകളുടെ പ്രവർത്തന സവിശേഷതകൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത് നീക്കം ചെയ്യുകയും മുമ്പ് മറ്റൊരു സംയുക്തത്തിന്റെ ഭാഗമായ ഗ്രൂപ്പുകൾ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യാം.
ഗ്രബ്ബ്സ് നവീനമായ പുതിയ കാറ്റലിസ്റ്റുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, അത് പ്രത്യേക ഗുണങ്ങളുള്ള customize ചെയ്തു നിർമ്മിച്ച തന്മാത്രകളുടെ സമന്വയത്തെ പ്രാപ്തമാക്കുന്നു, ഉദാഹരണത്തിന്, പ്രത്യേക പ്ലാസ്റ്റിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ രോഗ ചികിത്സയ്ക്കായി കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായ മരുന്നുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നത് എളുപ്പമാക്കി. താരതമ്യേന എളുപ്പമായ മെറ്റാതെസിസ് പ്രക്രിയ, വളരെ കുറച്ച് മാത്രം മാലിന്യ ഉൽപന്നങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന വ്യാവസായിക, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ രീതികൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു, അവ കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമവും പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദവുമാണ് .
ഗ്രബ്ബ്സിന്റെ തുടർന്നുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ ശക്തമായ പുതിയ ഗ്രീൻ കെമിക്കൽ catalysts ൻറെ വികസനത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. ഉദാഹരണത്തിന്, 2015-ൽ ഗ്രബ്ബും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹപ്രവർത്തകരും അതുവരെ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന വിലയേറിയ വിലയേറിയ ലോഹ ഉൽപ്രേരകങ്ങളെ ആശ്രയിക്കാതെ സിലിക്കൺ അടങ്ങിയ സംയുക്തങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള കാര്യക്ഷമമായ രീതി കണ്ടെത്തി. സാധാരണ ലോഹ സംയുക്തങ്ങൾക്കു പകരം, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള കെമിസ്ട്രി ലാബുകളിൽ സാധാരണയായി കാണപ്പെടുന്ന വിലകുറഞ്ഞതും സുരക്ഷിതവും സമൃദ്ധവുമായ ഒരു രാസവസ്തുവാണ് പുതിയ സാങ്കേതികത ഉപയോഗിക്കുന്നത് - പൊട്ടാസ്യം ടെർട്ട്-ബ്യൂട്ടോക്സൈഡ് (potassium tert -butoxide or KOtBu)- പുതിയ മരുന്നുകൾ മുതൽ വ്യാവസായിക പ്രാധാന്യമുള്ള ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഉത്പാദനത്തിൽ ഈ പ്രക്രിയ ഉപകാരപ്പെടുന്നു .
ഫ്രാങ്ക്ലിൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ നിന്നുള്ള ബെഞ്ചമിൻ ഫ്രാങ്ക്ലിൻ മെഡൽ (2000), അമേരിക്കൻ കെമിക്കൽ സൊസൈറ്റിയിൽ നിന്നുള്ള ആർതർ സി കോപ്പ് അവാർഡ് (2002), അമേരിക്കൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് കെമിസ്റ്റ്സ് ഗോൾഡ് മെഡൽ (2010) എന്നിവ ഗ്രബ്സിന് ലഭിച്ചു. 2015-ൽ ഫ്ലോറിഡ ഇൻവെന്റേഴ്സ് ഹാൾ ഓഫ് ഫെയിമിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഉൾപ്പെടുത്തി. ഗ്രബ്സ് നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിലും നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് എഞ്ചിനീയറിംഗിലും അംഗമായിരുന്നു; അമേരിക്കൻ അക്കാദമി ഓഫ് ആർട്സ് ആൻഡ് സയൻസസിന്റെയും അമേരിക്കൻ കെമിക്കൽ സൊസൈറ്റിയുടെയും അംഗം; റോയൽ സൊസൈറ്റി ഓഫ് കെമിസ്ട്രിയുടെ ഓണററി ഫെല്ലോ; കൂടാതെ ചൈനീസ് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിലെ ഒരു വിദേശ അക്കാദമിഷ്യനും. യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഫ്ലോറിഡ, മിഷിഗൺ സ്റ്റേറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, ജോർജിയ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി, ഡിക്കിൻസൺ കോളേജ്, ഗ്രീസിലെ ക്രീറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിലെ വാർവിക്ക് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, ജർമ്മനിയിലെ റിനിഷ്-വെസ്റ്റ്ഫാലിഷെ ടെക്നിഷ് ഹോച്ച്ഷൂലെ (RWTH) ആച്ചൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ഓണററി ബിരുദങ്ങൾ നേടി.
1942 ഫെബ്രുവരി 27-ന് കെന്റക്കിയിലെ പാദുകയ്ക്ക് സമീപമാണ് ഗ്രബ്സ് ജനിച്ചത്. 1963-ലും 1965-ലും ഫ്ലോറിഡ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് രസതന്ത്രത്തിൽ ബിരുദവും ശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും 1968-ൽ കൊളംബിയ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് രസതന്ത്രത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും നേടി. സ്റ്റാൻഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ പോസ്റ്റ്ഡോക്ടറൽ ഫെലോഷിപ്പിന് ശേഷം, 1969-ൽ മിഷിഗൺ സ്റ്റേറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ ഫാക്കൽറ്റിയിൽ ചേർന്നു. 1978-ൽ കെമിസ്ട്രി പ്രൊഫസറായി കാൽടെക്കിൽ എത്തി, 1990-ൽ വിക്ടർ ആൻഡ് എലിസബത്ത് അറ്റ്കിൻസ് കെമിസ്ട്രി പ്രൊഫസറായി.
🙏🙏
ReplyDelete